Naprawa startych zębów

Niestety, ludzkie zęby nie odrastają cały czas tak jak u rekinów czy niektórych gryzoni. Drugie zęby muszą spełniać swoje funkcje przez całe życie. Fakt, że tylko nieliczni z nas starzeją się z kompletnie, naturalnie zdrowymi zębami, wynika częściowo z coraz dłuższej oczekiwanej długości życia. Głównymi przyczynami uszkodzeń i utraty zębów są próchnica i paradontoza oraz ścieranie się zębów – choroby zębów, które mogą wystąpić niezależnie od wieku.
Problemem startych, zużytych zębów jest powolne, stopniowe i postępujące zużywanie się tkanki zęba. Starte zęby powodują wiele dolegliwości u pacjentów. Na czym polega naprawa startych zębów i dlaczego jest konieczna?

Zazwyczaj starte zęby pojawiają się wraz z wiekiem, jednak ostatnio problem ten w różnych postaciach staje się coraz częstszy także wśród młodszych osób. Ścieranie zębów to obszerny temat, a przyczyny, które doprowadzają do startych zębów, mogą być różne. Jedno jest pewne — nie należy tego zjawiska lekceważyć. Naprawa startych zębów jest koniecznością, nie tylko ze względów estetycznych, ale przede wszystkim dla zdrowia pacjenta.

Różne są przyczyny nadmiernego ścierania się zębów. Jednym z możliwych powodów jest dziedziczna niewspółosiowość zębów, a także:

zgrzytanie zębami — bruksizm,
długotrwały brak zębów tylnych,
źle wykonana praca protetyczna,
wady zgryzu,
nadmierne spożywanie kwaśnych pokarmów lub słodzonych napojów,
niewłaściwe i agresywne szczotkowanie zębów,
nawyki, takie jak obgryzanie paznokci,
urazy podczas jedzenia,
niewłaściwa wysokość zęba — zbyt wąski punkt styku zębów przeciwstawnych,
gryzienie tylko jedną stroną.

Z powodu nadmiernego ścierania zębów, traci się struktury zęba, co jest szczególnie widoczne w przypadku zębów przednich u osób dotkniętych chorobą. Przednie siekacze stają się z czasem coraz krótsze, aż do momentu, gdy pierwotne różnice w rozmiarach są ledwo widoczne. Jednak u większości pacjentów dotyczy to również zębów tylnych i trzonowych.

Utrata substancji spowodowana zużyciem się szkliwa może sięgać kilku milimetrów i prowadzić do zgryzu otwartego. W przypadku tej niewspółosiowości skrócone zęby nie stykają się już, tak że podczas gryzienia i mówienia zawsze występują przerwy między rzędami zębów w żuchwie i szczęce.

Ze względu na postępujące zużycie, wrażliwa zębina jest zwykle eksponowana w kilku miejscach w ściernych zębach, np. na brzegach siecznych zębów przednich, po bokach zębów lub w okolicy szyjek. Zęby i całe przyzębie tracą ważną zewnętrzną warstwę ochronną. W rezultacie oznacza to nie tylko zwiększoną wrażliwość na podrażnienia i ból, ale także sprzyja dalszym uszkodzeniom spowodowanym próchnicą, stanami zapalnymi, cofaniem się dziąseł i utratą kości.

Starte, zniszczone zęby – niewłaściwa higiena jamy ustnej?

Niestety ścieranie zębów jest nieodwracalne, ale można temu zapobiec, aby schorzenie nie rozwijało się dalej. Możliwa jest też naprawa zużytych zębów, zużyte części można zregenerować.

Przede wszystkim trzeba zadbać o właściwą higienę jamy ustnej, podjąć środki zapobiegawcze i porzucić złe nawyki, takie jak obgryzanie paznokci. Osoby cierpiące na bruksizm powinny zainwestować w szynę i używać jej regularnie w nocy, a nawet podczas dnia, gdy jet tak potrzeba. Jeżeli zgrzytanie zębami ma podłoże nerwowe, należy skonsultować się z neurologiem.

Warto też zadbać o higienę jamy ustnej. Szczoteczka do zębów powinna mieć miękkie włosie. Nie bez znaczenia jest również sposób szczotkowania zębów — zawsze szczotkuj od dziąseł wzdłuż zęba.
Słodkie i kwaśne napoje lepiej zastąpić naturalną wodą i jeżeli jest to możliwe, pić ją przez słomkę.
Po każdym posiłku należy dokładnie umyć, żeby albo przynajmniej wypłukać wodą. Alternatywnie można żuć gumę do żucia.

Jak leczymy starte zęby?

Na szczęście, jeśli zęby są tylko częściowo starte zęby i są one już bardzo krótkie, a zębina jest odsłonięta, współczesna stomatologia również ma na to rozwiązania. Przywrócenie naturalnego kształtu i naprawa startych zębów są możliwe poprzez:

Uzupełnienia kompozytowe — jest to bardzo wały materiał, ale z czasem się starzeje, zmienia kolor i żółknie.
Uzupełnienia ceramiczne: inlay, onlay, overlay, licówki ceramiczne lub korony dentystyczne. Wszystkie uzupełnienia ceramiczne zachowują ten sam wygląd i kolor przez długie lata.

Jeśli przyczyną zużycia zębów są luki bezzębne, należy je wymienić i zastosować niektóre stałe rozwiązania — mosty lub implanty dentystyczne.

Zęby stopniowo ścierają się niezauważalnie. Przednie zęby zużywają się szybciej, ponieważ są cieńsze. Często intencją większości pacjentów jest odbudowa grupy zębów przednich ze względów estetycznych, ale niestety nie zawsze jest to możliwe.

Rozpoczęty proces zużywania się zębów szybko wpływa na:

wszystkie zęby (nie tylko przednie),
stawy i mięśnie żuchwy (szukają wygodnej pozycji i cały czas są napięte),
stykanie się zębów (dochodzi do okluzji — zmniejsza się odległość między dwiema szczękami).

Niezależnie od przyczyny, która doprowadziła do zużycia zębów, naprawa startych zębów zawsze jest koniecznością. Na wczesnym etapie naprawa startych zębów jest znacznie tańsza. Jeśli rozwiązanie problemu zostanie odłożone w czasie, konieczne jest pełne leczenie zębów, w wyniku którego koszt będzie znacznie wyższy.

Leczenie startych zębów

Za pomocą odpowiedniej protezy można skompensować utratę struktury zęba i przywrócić pierwotną wysokość zgryzu. Lekarz stomatolog lub ortodonta pobiera wyciski zębów i wspólnie z pacjentem planuje niezbędne zabiegi rekonstrukcyjne.
Naprawa startych zębów w większości przypadków wymaga szeroko zakrojonych działań w celu przywrócenia estetyki zębów przednich oraz rehabilitacji wszystkich uszkodzonych zębów. Osoby dotknięte chorobą muszą być chętne i poświęcić na to czas. Dobra, szczegółowa porada od samego początku jest więc tak samo ważna, jak kompleksowa i dalekowzroczna koncepcja leczenia.

Pacjenci z wyprzedzeniem mogą zobaczyć, jak będą wyglądały ich zęby po leczeniu. Technik dentystyczny tworzy diagnostyczne woskowanie na podstawie wycisku lub skanu jamy ustnej od dentysty.